فرهنگ و هنر

مَدرَس ابن‌سینا احیا شود

کا 118/اصفهان یکی از اساتید حوزه اصفهان‌شناسی با اشاره به اهمیت مرمت و احیای «مَدرَس ابن‌سینا» به‌عنوان یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های میراث‌دوستان، گفت: این مَدرس می‌تواند به مکانی فرهنگی برای ارائه آثار شیخ‌الرئیس ابوعلی سینا و معرفی این شخصیت برجسته تبدیل شود.

اواخر خردادماه بود که عزت‌الله ضرغامی، وزیر میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری و هیئت همراهش در جریان بیست و پنجمین سفر استانی رئیس‌جمهور به اصفهان آمد و در اتاق بازرگانی این استان حاضر شد. آن روز همه نمایندگان و مسئولان و صاحب‌نظران اصفهان بر جریان دائمی زاینده‌رود از سراب تا پایاب تأکید کردند، اما این، تنها خواسته اصفهان‌شناسان حاضر در آن جلسه نبود. محمدحسین ریاحی، نویسنده، پژوهشگر و اصفهان‌شناس، یکی از سخنرانان آن روز بود که بر ضرورت تأمین اعتبار برای مرمت بناهای تاریخی استان به‌ویژه «مَدرَس ابن‌سینا» تأکید کرد و در حضور عزت‌الله ضرغامی، رسیدگی به این بنای تاریخی را به‌عنوان یکی از دغدغه‌های میراث‌دوستان اصفهان خواستار شد.

 مَدرَس ابن‌سینا احیا شود

این نویسنده و اصفهان‌شناس در زادروز شیخ‌الرئیس ابوعلی سینا که روز پزشک نامیده شده است، به کا 118 گفت: شیخ‌الرئیس از اواخر قرن پنجم هجری قمری، مدت ۱۵ سال در اصفهان اقامت داشت و در این مدت از نزدیکان حاکم معروف اصفهان یعنی «علاءالدوله کاکویه» یا «علاءالدوله دیلمی» بود؛ بنابراین با توجه به جایگاه و مقام شامخ ابن‌سینا ازنظر اجتماعی، علمی و سیاسی، او در جوار حاکم و یا فضاهای مهم شهر به تدریس و تعلیم و آموزش می‌پرداخت به‌طوری‌که بسیاری از مباحث قابل‌توجه علمی که شیخ‌الرئیس تصنیف و یا تألیف کرده است در زمان حضور او در اصفهان انجام‌شده است.

 مَدرَس ابن‌سینا احیا شود

او افزود: مکانی که امروز «مَدرَس سینا» نامیده می‌شود، بنایی است که به قرن چهارم و پنجم هجری قمری تعلق دارد و شیخ‌الرئیس حدود ۱۵ سال در آن به تدریس پرداخته است. این بنا در کوچه پاگلدسته در یکی از کوچه‌های خیابان ابن‌سینا واقع‌شده و بنای موجود تنها بخش کوچکی از بنای اولیه‌ی این مدرس است چراکه احتمالاً این بنا امتداد داشته و فضاهای بسیار بیشتری به آن تعلق داشته است، به‌طوری‌که مدرس ابن‌سینا از ابتدای خیابان ابن‌سینا تا مدرسه شفیعیه و مکان امروزیِ آن ادامه پیدا می‌کرد اما فضای کنونی این مَدرس، تنها یک گنبد است که به مدرس ابن‌سینا معروف است.

ریاحی تصریح کرد: برخی اعتقاد دارند که این مکان، مدرسه یا دانشگاه علایی و درواقع یکی از دانشگاه‌های معتبر آن زمان در نوع خود بوده و قطعاً بعد از شیخ‌الرئیس نیز موردتوجه و استفاده قرار گرفته است، ولی اطلاعات خاصی در این مورد در تذکره‌ها یا در کتاب‌ها وجود ندارد و امروز تنها قسمتی از این مرکز و نهاد آموزشی به‌عنوان مدرس ابن‌سینا باقی‌مانده است.

 مَدرَس ابن‌سینا احیا شود

این اصفهان شناس ادامه داد: با توجه به موقعیت و جایگاه ویژه شیخ‌الرئیس در اصفهان و درنتیجه‌ی تعلیمات و آموزش‌های او در مکان موسوم به مدرس ابن‌سینا، شاگردان بزرگ و توانمندی در این شهر تربیت شدند که ازجمله شخصیت‌های بسیار مؤثر و مهم که به‌عنوان شاگرد زبده شیخ‌الرئیس به شمار می‌رود «ابوعبدالله محمد معصومی اصفهانی» است به‌طوری‌که شیخ‌الرئیس معتقد بود که «مقام و جایگاه ابوعبدالله نزد من مانند مقامی است که ارسطو نزد افلاطون دارد.» البته شخصیت‌های دیگری مثل «ابومنصور حسین‌ بن‌ طاهر بن‌ زیله»، «ابو عبیداللّه عبدالواحد بن محمد جوزجانی» و یا «ابوالحسن بهمنیار» نیز از شاگردان شیخ‌الرئیس در مکتب علمی و فلسفی اصفهان بودند.

 مَدرَس ابن‌سینا احیا شود

ریاحی با بیان اینکه شیخ‌الرئیس ابوعلی سینا قطعاً بسیاری از آثار و تعلیمات خود را در شهر اصفهان تألیف یا تحقیق کرده و یا آن‌ها را تکمیل کرده است، تصریح کرد: کتاب ارزشمند «الانصاف» اثری بسیار مفصل و ارزشمند و قوی بود که ابن‌سینا آن را در زمان اقامت خود در اصفهان تألیف کرد اما متأسفانه با تهاجم و غارتی که لشگریان سلطان مسعود غزنوی در اصفهان انجام دادند این کتاب یا به تاراج رفت و یا بنا به قول عده‌ای در آتش سوخت.

او اضافه کرد: امروز از مَدرس ابن‌سینا که قطعاً فضاهای بزرگی داشته فقط یک بخش جزئی باقی‌مانده است، اما حتی برای همین بخش کوچک هم پیش‌بینی‌های مرمتی و حفاظتی انجام نمی‌شود و به روی مردم بسته است و این غفلت بزرگی است، در حالی که می‌توان با حفاظت صحیح، کاربری ویژه و قابل‌توجهی برای آن در نظر گرفت و به یک مکان فرهنگی برای ارائه آثار شیخ‌الرئیس و معرفی این شخصیت برجسته تبدیل شود.

به گزارش کا 118، مَدرَس ابن ســینا در محله دردشــت در خیابان ابن سینا اصفهان واقع شده و در سال ۱۳۸۳ با شــماره ۱۱۵۵۵ در فهرســت آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

انتهای پیام

مقالات مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا